काठमाडौँ, नेपालगञ्ज, ललितपुर, सुर्खेत, दैलेख, जाजरकोट लगायतका विभिन्न जिल्लाहरूमा बालबालिकालाई बुलिङबाट बचाउन र जागरूकता बढाउन विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ। बुलिङको असरबाट बालबालिकामा शारीरिक, मानसिक र भावनात्मक रूपमा नकारात्मक प्रभाव पर्ने गरेको छ। यसको प्रभावबाट बालबालिका कमजोर हुँदै गएका छन् भने उनीहरूको शिक्षा र विकासमा पनि बाधा उत्पन्न भएको छ। यसलाई नियन्त्रण गर्ने उद्देश्यले विभिन्न विद्यालयहरूमा बुलिङ न्यूनीकरण कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ।

बुलिङ भन्नाले कुनै व्यक्तिलाई शारीरिक, मानसिक र भौतिक रूपमा यातना दिनु हो। यसका विभिन्न प्रकार छन् जस्तै शारीरिक बुलिङ, मौखिक बुलिङ, सामाजिक बुलिङ र साइबर बुलिङ। बुलिङबाट बच्नको लागि बालबालिकालाई आफ्नो अधिकार र कर्तव्यबारे जानकारी दिनु, शिक्षक र अभिभावकसँग खुलेर कुरा गर्न प्रोत्साहन गर्नु र बुलिङ विरुद्धको कानुनबारे जागरूक गराउनु आवश्यक छ।

नेपालको कानुनमा बुलिङ गर्ने व्यक्तिलाई दण्डित गर्ने व्यवस्था छ। बालबालिका विरुद्धको हिंसा, उत्पीडन र बुलिङ गर्ने कार्यलाई अपराध मानिएको छ। यस्तो अपराध गर्ने व्यक्तिलाई जरिवाना र कारावासको सजाय सुनाइन सक्छ। बालबालिकाको हितमा नेपाल सरकारले बनाएका कानुन अनुसार बुलिङ गर्ने व्यक्तिलाई कडा कारबाही गर्ने प्रावधान छ।

यस कार्यक्रमको मुख्य उद्देश्य बालबालिकालाई बुलिङबाट मुक्त गराउनु र उनीहरूलाई शारीरिक, मानसिक र भावनात्मक रूपमा सुरक्षित वातावरण प्रदान गर्नु हो। यसका लागि विद्यालयका शिक्षक, विद्यार्थी र अभिभावकलाई संयुक्त रूपमा जागरूक गराउने कार्य गरिएको छ। कार्यक्रम सञ्चालन गर्दा जिल्ला प्रहरी कार्यालयले पनि सहयोग गरेको छ।

कार्यक्रम सञ्चालन गर्दा विद्यालयका शिक्षक र विद्यार्थीबाट सकारात्मक प्रतिक्रिया प्राप्त भएको छ। यसले बालबालिकाको जीवनमा ठूलो परिवर्तन ल्याएको छ। कार्यक्रमका संयोजक सुनिताले बताइन्, “यस कार्यक्रमले बालबालिकालाई बुलिङबाट बचाउन मद्दत गरेको छ। विद्यार्थीहरूमा आत्मविश्वास बढेको छ र उनीहरूले अब स्कुलमा निर्भिक रूपमा पढ्न पाएका छन्।”

यो कार्यक्रम हालसम्म ५० वटा विद्यालयमा सञ्चालन गरिएको छ। आउने दिनहरूमा यसलाई अझ विस्तार गरी अरू विद्यालयहरूमा पनि सञ्चालन गर्ने योजना छ। बालबालिकालाई बुलिङबाट मुक्त गराउने र उनीहरूलाई सुरक्षित वातावरण प्रदान गर्ने यस कार्यक्रमले समाजमा ठूलो भूमिका खेल्ने अपेक्षा गरिएको छ।